Data aktualizacji: 12 października 2012
Obecnie coraz więcej klientów kupuje wycieczki lub wczasy przez Internet, wypełniając najczęściej odpowiedni formularz na stronie internetowej biura podróży. Taki sposób zawarcia umowy o imprezę turystyczną jest oczywiście możliwy i w pełni skuteczny. Nie każdy jednak klient biura podróży ma świadomość regulacji prawnych odnoszących się do tego zagadnienia.
Należy zwrócić uwagę, iż obecnie czynności prawnej w formie elektronicznej można dokonać w dwojaki sposób, z bezpiecznym podpisem elektronicznym lub bez niego. Różnica polega na tym, że ten pierwszy sposób jest równoważny z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej z własnoręcznym podpisem (art. 78 § 2 kodeksu cywilnego oraz art. 5 ust. 2[1] ustawy o podpisie elektronicznym.
W myśl art. 60 k.c. „wola osoby zawierającej umowę może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej”.
W tej chwili prawie wszystkie umowy na zakup usług turystycznych zawierane są bez wykorzystania bezpiecznego podpisu elektronicznego. Nie powoduje to jednak jej nieważności. W takim przypadku utrudnione jest jedynie, zgodnie z art. 74 § 1 k.c., przeprowadzenie w razie sporu przed sądem dowodu z przesłuchania świadków lub stron na fakt dokonania czynności prawnej. A zatem umowy można zawierać poprzez wypełnienie odpowiedniego formularza na stronie „www” organizatora imprezy turystycznej.
Jeżeli klient dokonuje zakupu w Internecie usługi turystycznej należy pamiętać, że internetowa oferta wiąże biuro podróży, jeżeli niezwłocznie klient potwierdzi jej otrzymanie. Potwierdzenie to nie jest jednak oświadczeniem woli, którego efektem jest zawarcie umowy, ma natomiast charakter oświadczenia wiedzy, które skutkuje związaniem biura podróży złożoną propozycją (art. 661 § 1 Kodeksu Cywilnego)[2].
Oświadczeniem woli będzie złożenie zamówienia. Będzie nim na przykład tzw. „kliknięcie” w odpowiedni przycisk na stronie WWW, przesłanie e-maila, czy potwierdzenie przesłania “koszyka zakupów” w sklepie internetowym.
Za chwilę złożenia oferty w Internecie poczytuje się moment, gdy została wprowadzona na serwer w taki sposób, by adresat mógł zapoznać się z jej treścią (art. 61 § 2 k.c.)[3].
Przepisy kodeksu cywilnego nie wymagają, aby adresat rzeczywiście zapoznał się z oświadczeniem woli. Artykuł 61 § 2 k.c., stanowi jedynie o wprowadzeniu oświadczenia woli do środka komunikacji elektronicznej. W związku z tym oświadczenie woli w formie elektronicznej zostanie uznane za złożone w chwili, gdy druga strona będzie mogła choćby potencjalnie zapoznać się z jego treścią. Jeżeli więc klient „kliknie”, że umowę akceptuje, to umowa jest dla niego wiążąca.
[1] Art. 5 ust 2 „Dane w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu są równoważne pod względem skutków prawnych dokumentom opatrzonym podpisami własnoręcznymi, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej”.
[2] Art. 661 § 1 „Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie”.
[3] Art. 61 § 2 „Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią”.
Napisz, co o tym sądzisz